Antibiotica voor je kat ophalen bij de dierenarts. Waarom kan dat eigenlijk niet zomaar?

“Ik kom een kuurtje antibiotica halen voor mijn kat!” Vrijwel dagelijks tref ik in de praktijk eigenaren aan de balie met deze boodschap. De kat is uiteraard niet meegenomen en de diagnose heeft men dan thuis al gesteld. Altijd krijgen deze baasjes, hoe goed bedoeld ook, een “nee dat kan helaas niet” te horen van mij of de assistente.
Niet zelden levert dat een boze eigenaar op; het betekent namelijk dat hij Poekie onder de kast vandaan moet zien te krijgen, hem vervolgens in het mandje moet stoppen en alsnog op consult zal moeten komen. Zelfs de niet-doorgewinterde katteneigenaar weet dat dat niet altijd een gemakkelijke opdracht is. Waarom doen dierenartsen zo moeilijk als het gaat om het ophalen van dit soort medicijnen? In dit artikel hoop ik daar het één en ander in te verduidelijken.

Reden 1: De wet

Met stip op nummer 1. Wettelijk gezien mogen dierenartsen geen antibiotica voorschrijven zonder het dier te hebben nagekeken. Daarnaast moet er duidelijk een indicatie voor zijn. Een kuurtje “voor de zekerheid” is dat zeker niet.

Reden 2: De aandoening

Ook al lijken de verschijnselen van je katje nu zo ontzettend op die van de vorige keer, of lijken ze precies op wat de kat van de buren ook heeft gehad; het hoeft zeer zeker niet om dezelfde aandoening te gaan. Zo kan je kat bijvoorbeeld niet willen eten doordat hij ergens een vieze wond heeft, maar dezelfde klacht wordt ook veroorzaakt door nierfalen, of door pijn, of misschien is hij wel een beetje misselijk. Alleen in het geval van de vieze wond zou er antibiotica gegeven kunnen worden en zelfs dan is het nog maar afhankelijk van hoe groot de wond is, hoe vuil deze is, hoe ziek de kat er van is..etc. Het vaststellen van het daadwerkelijke probleem is dus heel belangrijk!

Reden 3: Soms is een antibioticumkuur alléén niet voldoende

Er zijn gevallen waarbij wel degelijk antibiotica nodig zijn, maar waarbij er nog meer nodig is om je kat er weer bovenop te helpen. Dat kan een aanvullende behandeling of een extra medicijn zijn. Zo gaat bijvoorbeeld een vechtabces vrijwel nooit alleen met antibiotica weg en zal deze (al dan niet onder narcose) geopend en gespoeld moeten worden.

Reden 4: Resistentie van bacteriën

Niet alleen belangrijk voor je kat, maar ook voor jezelf. Door het toedienen van een antibioticum bestaat de kans dat bacteriën in je kat resistent worden tegen dat middel. Dit houdt in dat de bacterie zich aanpast aan het mechanisme waarmee het antibioticum probeert de bacterie te doden. Met een beetje pech vertelt deze bacterie zijn nieuwverworven trucje door aan al zijn bacterievriendjes om hem heen en voilà; het antibioticum werkt niet meer en de resistentie is geboren.

De kans op resistentie wordt vergroot wanneer er onnodig antibiotica worden toegediend, er te vaak antibiotica worden voorgeschreven, het verkeerde antibioticum wordt gegeven, het antibioticum niet lang genoeg wordt gegeven (daarom hamert je (dieren)arts op het afmaken van de kuur!) of langdurig een te lage dosering wordt toegediend. Het is dus van groot belang dat je dierenarts inschat óf er antibiotica nodig zijn, zo ja welke, hoeveel en hoe lang. Dat is absoluut onmogelijk zonder je kat te hebben beoordeeld.

Reden 5: Jouw eigen gezondheid

Zoals in het punt over resistentie al genoemd, kan niet alleen je kat resistente bacteriën ontwikkelen door onjuist gebruik van antibiotica. Als je kat deze slimmeriken eenmaal bij zich draagt en jij veel in contact bent met je kat, dan is de kans heel groot dat ook jij deze resistente ziekteverwekkers bij je draagt. Je kunt het je misschien niet zo goed voorstellen, maar als deze resistentieproblematiek zich voortzet, zijn straks relatief simpele aandoeningen zoals een blaasontsteking, niet meer te behandelen en potentieel dodelijk. Niet zo best dus!

Een best wel serieus stuk over een behoorlijk serieus onderwerp. Toch hoop ik dat dit stukje heeft verduidelijkt waarom er zo moeilijk wordt gedaan over het ophalen van een kuurtje. Mijn beste advies is dat je altijd de klachten met de assistente van je dierenarts kunt bespreken. Zij (in een heel enkel geval “hij”) zal met je bespreken of het zinvol is om een afspraak te maken, of dat je een eventueel vrij verkrijgbaar middel op kan komen halen en je kat nog even lekker onder de kast kan blijven zitten.

Heb jij nog aanvullingen op dit artikel? Ik zou het leuk vinden als je ze hieronder plaatst!