Eliminatiedieet bij katten: Het Stappenplan

Je kat heeft al een tijdje jeuk. Of diarree. Of last van braken. Of alles tegelijk. Deze klachten kunnen door een heel aantal factoren worden veroorzaakt. Je dierenarts zal een vast stappenplan volgen om al die factoren één voor één uit te sluiten. Eén van de dingen waar je dierenarts aan kan denken is een voedselallergie. Concreet betekent dat dat je kat overgevoelig reageert op bepaalde eiwitten in de huidige voeding. Een glutenallergie komt bij de kat vrijwel niet voor.

Wanneer je dierenarts denkt dat de klachten van je kat worden veroorzaakt door een voedselallergie, dan zal er een eliminatiedieet gevolgd moeten worden om dat vast te stellen. Een voedselallergie kan niet alleen “op het oog” worden vastgesteld.  Ook een bloedonderzoek zal geen uitsluitsel kunnen geven over het type allergie. In deze HowTo zal ik het eliminatiedieet toelichten.

Een eliminatiedieet dus.

Het eliminatiedieet houdt in dat je je kat één dierlijke eiwitbron te eten gaat geven die hij nog nooit eerder gegeten heeft. Daarnaast wordt het dieet aangevuld met één koolhydraatbron. Dit dieet geef je in eerste instantie voor 6-9 weken lang. Met dit dieet ga je testen of je kat overgevoelig is voor bepaald voedsel.

Stappenplan eliminatiedieet

1. Hoe lekker je kat het misschien ook vindt, je zult al het voedsel dat je je kat gaf de komende weken absoluut niet mogen geven. Ook geen stukjes kaas, worst of snoepjes. Ook geen stukje brood. Ook geen brokjes van de buurkat. Vanaf nu geef je alleen maar het voer dat vermeld staat in stap 2. Dit is ontzettend belangrijk, want hiermee valt of staat de uitkomst van dit dieet. Smokkel je tussendoor toch? Dan is de kans aanwezig dat je pluizenbol toch allergisch reageert omdat je een “oude” eiwitbron hebt gegeven. Het uitvoeren van dit toch al moeilijke dieet is dan helemaal voor niets.

Tip: houd je kat binnen. Buiten heb je geen zicht op en geen controle over hetgeen je kat allemaal eet. De kans is groot dat hij een brokje bij de buren snaait of een plakje worst vindt van een weggegooide boterham.

2. Wat geef je dan precies? Je hebt een tweetal opties;
   1. Commerciële voeding. Veel van deze voedingen bestaan uit gehydrolyseerde eiwitten. De eiwitten zijn dan weliswaar van een rund of kip, maar ze zijn zo klein geknipt dat het lichaam ze niet meer herkent. Tevens zijn er voedingen met alternatieve eiwitbronnen op de markt. Het voordeel is dat het een complete voeding is met alle vitaminen en mineralen goed in balans. Tevens hoef je niet zelf de keuken in om dagelijks vlees te gaan koken. Het nadeel van deze voedingen is dat een heel klein deel van de katten zó overgevoelig is voor bepaalde eiwitten, dat ze zelfs op deze voedingen allergisch reageren. In dat geval zul je alsnog zelf moeten gaan koken. Voorbeelden van een goede eliminatievoeding zijn Z/D van Hill’s, Atopy Sensitive van Sanimed of Hypoallergenic van Royal Canin.
   2. Zelf koken. Je kiest voor een type vlees waarvan je vrijwel zeker weet dat je kat het nog nooit gegeten heeft. Denk daarbij aan struisvogel, hert of konijn. Je zult daarvoor waarschijnlijk speciaal naar de slager moeten. Het vlees dient gekookt of gestoomd (niet gebraden!) te worden. Je kiest daarbij witte rijst (vooral geen volkoren of zilvervliesvarianten), aardappel of pompoen. Een kat van 5 kilo mag 75 gram van de eiwitbron + 75 gram van de koolhydraatbron. Als je kat met deze hoeveelheid nog hongerig is mag hij uiteraard meer!

3. Andere katten in huis mogen meedoen aan dit dieet. Op die manier kun je voorkomen dat je kat stiekem toch andere brokjes binnenkrijgt omdat hij ze pikt bij zijn huisgenootjes.
4. Tussendoortjes zijn beperkt. Je kunt je kat het best belonen met een beetje van de eliminatievoeding. Samen een spelletje spelen of een knuffelmomentje werken vaak minstens zo goed als beloning.
5. De eerste drie weken zul je nog geen verandering opmerken. Huidklachten herstellen over het algemeen zeer langzaam. Laat je niet ontmoedigen, houd vol!

6 tot 9 weken later..

6. Na 6-9 weken eliminatiedieet ga je op controle bij de dierenarts. Die gaat met je bespreken of de klachten voldoende zijn verbeterd. Als er geen duidelijke verbetering heeft plaatsgevonden en jij je kat echt heel strict alleen hypoallergene voeding hebt gegeven, dan is er zeer waarschijnlijk geen sprake van een voedselallergie en zal je dierenarts een voorstel doen voor verder onderzoek. Ben je in de afgelopen weken gezwicht voor die lieve vragende oogjes of het aandoenlijke miauwtje als jij met je stukje worst op de bank zit? Wees daar dan echt eerlijk over.
7. Als het eliminatiedieet de afgelopen weken duidelijk verbetering heeft gegeven, dan is het waarschijnlijk dat je kat last heeft van een voedselovergevoeligheid. Wil je dat bewijzen, dan geef je voor een weekje de oude voeding. Komen de klachten terug? Dan is het bewijs voor voedselovergevoeligheid geleverd.
8. Bewijs geleverd? Dan ga je in eerste instantie terug naar de voeding van het eliminatiedieet om de oorzaak van de klachten weer weg te nemen. Een commerciële hypoallergene voeding is compleet en mag in principe voor langere tijd gegeven worden. Een zelfbereid dieet is vaak erg eenzijdig en zal vervangen moeten worden door een complete voeding. Je dierenarts kan je helpen bij je zoektocht naar de voeding die je levenslang kunt geven.

Maar de anti-jeukprik werkt toch prima?

Als de jeuk heel heftig is kan het voorkomen dat je dierenarts eenmalig een injectie prednison toedient. Dit werkt ontstekings- en jeukremmend. Daarmee lijken de klachten voorbij. Echter, prednison geeft geen genezing, maar onderdrukt slechts tijdelijk de klachten.

Dit middel wordt bij voorkeur niet voor langere tijd gegeven omdat het behoorlijk wat nare bijwerkingen kent. De bekendste in dat rijtje zijn wel veel drinken en plassen, overgewicht en suikerziekte (diabetes mellitus). Desalniettemin kan het zeker aan het begin van het dieet een goede ondersteuning zijn om de jeuk-cyclus te doorbreken.

Heb jij ervaring met het eliminatiedieet bij katten? Deel dan je tips hieronder in een reactie!