FIV (Feline Immunodeficiëntie Virus), ook wel kattenaids genoemd, komt nog regelmatig voor bij katten. Zoals de naam al doet vermoeden lijkt dit virus op HIV, dat bij mensen aids veroorzaakt. Gelukkig is het kattenaids virus niet besmettelijk voor mensen. Het is echter wél besmettelijk voor andere katten. Dat laatste jaagt veel katteneigenaren angst aan. Mag je kat nog naar buiten? En hoe zit het met de andere katten in huis? In dit artikel leg ik je alles uit!
Inhoudsopgave
Welke katten krijgen FIV?
FIV wordt in de regel over gedragen via bloedcontact of speeksel. Dat betekent dat met name katten die vechten en bijten (of gebeten worden) een risico lopen. Daarbij moet je o.a. denken aan ongecastreerde katers (die vechten vrij regelmatig), maar ook aan ongecastreerde poezen. Tijdens de dekking bijt de kater de poes in de nek. Als de kater al geïnfecteerd was, dan zal hij het virus op de poes overdragen. De poes geeft het virus al door aan haar kittens vóór de geboorte via de placenta. Het virus kan ook via de moedermelk aan de kittens worden overgedragen. Overigens lopen de meeste binnenkatten niet zo’n groot risico, omdat er binnen (als het goed is) niet vaak gevochten wordt. Als de kat eenmaal besmet is met FIV, dan blijft hij levenslang geïnfecteerd.
Wat zien we aan een kat met FIV?
Het FIV virus zorgt, net als bij het HIV virus, dat het immuunsysteem niet meer goed werkt. Daardoor is een kat met FIV heel gevoelig voor allerlei infecties. Alle verschijnselen die je ziet zijn een direct gevolg van deze onderdrukking van het immuunsysteem. Het verloop van FIV gebeurt in 5 stadia. Ook al zie je nog maar weinig aan het diertje, de kat is al besmettelijk vanaf stadium 1.
FIV kent 5 stadia
- Stadium 1. Het acute stadium. Soms zien we wat koorts of grotere lymfeknopen, maar ook heel vaak gaat deze fase onopgemerkt voorbij.
- Stadium 2. Asymptomatische fase. In deze fase zijn er geen verschijnselen. Dit stadium kan tot wel 5 jaar duren.
- Stadium 3. Vage-symptomen-fase. Steeds terugkerende koorts, minder eetlust, afvallen, oogontsteking of bloedarmoede kunnen in dit stadium gezien worden.
- Stadium 4. Aids-gerelateerd complex. Dit is het moment dat de meeste katten met FIV bij de dierenarts worden aangeboden omdat de problemen duidelijk beginnen op te vallen. We zien dan wel ontstekingen in het bekje of aan de oogjes, afvallen, ontstekingen van de luchtwegen, eindeloze diarree en al deze symptomen lijken alleen maar erger te worden. Dat komt doordat het virus het immuunsysteem steeds verder onderdrukt.
- Stadium 5. Aids. De problemen worden groter, infecties gaan niet meer weg; er komen er eigenlijk steeds meer bij. Ook zien we regelmatig neurologische verschijnselen bij katten met aids. Heel soms zien we tumoren ontstaan (men weet nog niet goed hoe dat kan).
Hoe stellen we de diagnose FIV?
FIV kunnen we aantonen met een bloedonderzoek. De meeste praktijken hebben daarvoor een sneltest die antilichamen tegen FIV (en FeLV) meet in huis. Als deze test aangeeft dat je kat FIV heeft, maar je ziet aan de kat nog geen verschijnselen (stadium 2 bijvoorbeeld), dan is het verstandig om het bloedonderzoek in een laboratorium te laten bevestigen.
Behandeling van FIV
Helaas bestaat er geen medicijn dat FIV zelf tegen gaat. De behandeling is dan ook puur ondersteunend bedoeld. Antibiotica of antischimmelmiddelen worden gegeven als er sprake is van infecties met bacteriën of schimmels. Er bestaat een optie om met Interferon® te behandelen: een virusremmer die per injectie gegeven wordt. In totaal worden er 3 kuren van 5 dagen gegeven. Het nadeel is dat het erg duur is; de gemiddelde prijs voor de totale kuur is al gauw 2000 euro. Daarnaast is de werkzaamheid niet voor 100% aangetoond. Helaas is er nog geen goed werkend vaccin tegen FIV beschikbaar.
En verder?
Katten met FIV kunnen het best niet meer buiten gelaten worden (of alleen in een goed afgeschermde tuin) zodat zij andere katten niet meer kunnen besmetten. Daarnaast is het verstandig om een FIV-positieve kat niet samen met andere (gezonde) katten te huisvesten. Als het alleen-huisvesten niet lukt, dan is mijn beste advies om katers te castreren zodat eventuele agressie en daarmee de kans op bijtwonden afneemt.
Heb je al een stabiele kattengroep waarin nooit gevochten wordt, dan is de kans op overdragen van de ziekte, zoals eerder gezegd, bijzonder klein. Je kat kan dan gewoon bij zijn vriendjes blijven. Heb je geen mogelijkheid om voor deze kat te zorgen omdat je kattengroep onstabiel is en heb je geen mogelijkheid om één of meerdere katten apart te houden? Dan is een andere optie om je kat te laten opnemen door een stichting die zich inzet voor katten met o.a. FIV of FeLV.
Het immuunsysteem van je kat is, zoals eerder uitgelegd, onderdrukt. Het is daarom van groot belang dat je voorkomt dat hij een nieuwe infectie kan oplopen. In dat kader is het verstandig om je kat een complete brok (aangevuld met eventueel wat blikvoer) te geven. Absoluut geen rauw vlees, want dat is regelmatig een bron van schadelijke bacteriën. Daarnaast adviseer ik om regelmatig met je kat bij de dierenarts langs te gaan. Mocht je enigszins twijfelen over het ziek worden van je katje; ga dan gelijk! Hoe eerder er behandeld kan worden tegen eventuele infecties, hoe beter.
Toekomst
Een kat met FIV heeft soms wel 5 jaar voordat hij werkelijk ziek wordt. Helaas zullen katjes met aids uiteindelijk allemaal overlijden aan de gevolgen van een niet te overwinnen infectie.
Tot slot
Een niet zo leuk verhaal over een pittige aandoening. Toch hoop ik hiermee verduidelijkt te hebben dat FIV vooral voor katten onderling via bijten besmettelijk is en dus niet voor de mens. Het betekent dan ook zeker niet dat je je katje weg moet doen of er niet meer mee kan kroelen. Als je katten thuis nooit ruzie hebben, dan kun je ze zelfs bij elkaar laten, mits je de kater (evt poes) laat castreren.
Wat is jouw ervaring met FIV?
