Ontwormen van je kat: nodig of niet?

Ontwormen van katten valt –in de meeste gevallen- onder de preventieve behandelingen. Omdat de kat op het moment van toedienen van een ontwormingsproduct nog geen enkel verschijnsel van ziekte of ongemak laat zien lijkt deze behandeling vrij zinloos. Je kat mankeert niks, dus waarom zou je dan toch behandelen? Totaal nutteloos en duur, toch? Waarom hamert je dierenarts toch steeds zo op dat ontwormen? Wat is de zin er van? En is er een alternatief? In dit artikel vertel ik je er alles over!

Wormen bij de kat: welke wormen zijn de grote boosdoeners?

In de darmen van katten leven verschillende soorten wormen. Globaal kunnen we de groepen wormen onderverdelen in de rondwormen (nematoden), lintwormen (cestoden) en de platwormen (trematoden).

De meest voorkomende wormen bij de kat in Nederland zijn de lintwormen en verschillende spoelwormen. Komt je kat ook in het buitenland, dan zijn er nog meer wormsoorten om rekening mee te houden. Om het overzichtelijk te houden heb ik deze in de tabel buiten beschouwing gelaten.

Wormen bij de kat: wat zie je er van?

De meeste worminfecties bij katten verlopen symptoomloos. Dat wil zeggen: je merkt er niets van. Of af en toe een verdwaalde “rijstkorrel” (lintwormen!) op een kleedje of in de vacht. In een enkel geval worden katten er wel degelijk ziek van, waarbij de verschijnselen variëren van diarree en braken tot bloedarmoede.

Wormen bij de kat: hoe komt je kat er aan?

Grofweg zijn er twee manieren om geïnfecteerd te raken met wormen:

  1. Directe opname van eitjes uit de omgeving
  2. Het opeten/drinken van een besmet voedingsmiddel, zoals rauw vlees of een gevangen prooi

  • Moedermelk: poezen die nog melk geven aan hun kittens kunnen spoelwormen overbrengen op hun kleintjes via de melk. Vooral kittens kunnen erg ziek worden van een worminfectie.
  • Vlooieninfecties: lintwormen worden overgedragen door vlooien. Wanneer je kat dus vlooien heeft zul je ook moeten behandelen tegen lintwormen!
  • Voedsel: vogeltjes, muizen, slakken, rauw vlees/vis etc.
  • Omgeving: wormeitjes bevinden zich overal: in de kattenbak, de zandbak, de stoep, tuinaarde en…onder jouw schoenzolen. Loop je met diezelfde schoenen door het huis, dan horen in dit rijtje ook nog je vloerkleed, je laminaat en je deurmat. Je kat wandelt daar overheen en neemt vervolgens die eitjes op door zijn of haar pootjes een keer goed schoon te likken. Ook andere huisdieren die besmet zijn met wormen kunnen deze overdragen op je kat.

Bij mij gaan mijn nekharen overeind staan als ik iemand zie friemelen aan zijn (sorry, het zijn gezien de specifieke zithouding toch echt meestal de mannen..) schoenzolen…brrr! Of eh..onderuit hangen met je schoenen op tafel en daarna lekker je maaltje van diezelfde tafel verorberen. Eet smakelijk!

Als katten bijna nooit ziek van wormen worden, waarom dan toch behandelen?

De mens kan wel degelijk ziek worden! Ook hier geldt weer dat de mensen in de samenleving met een verminderde weerstand het het eerst moeten ontgelden: kleine kinderen, bejaarden, zieke mensen en zwangere dames met hun ongeboren kindje.

Lees ook: Ziekteverwekkers die je kat aan jou kan overdragen

Ook voor mensen geldt dat een groot deel geen idee heeft van een doorgemaakte infectie, maar (met name) spoelwormen kunnen serieuze klachten veroorzaken. Denk daarbij aan oogproblemen, maar ook ontstekingen in de lever, longen en hersenen kunnen door deze parasiet veroorzaakt worden. Bij kleine kinderen staat de spoelworm er om bekend dat hij allergische verschijnselen kan verergeren wanneer het kindje al een aanleg voor astma heeft.

Door je kat regelmatig te ontwormen verklein je het risico op besmetting van andere katten of mensen.

Ontwormen van je kat: hoe vaak dan?

Voor volwassen katten geldt een standaard richtlijn van 4 x per jaar. Vergeet daarbij ook de andere huisdieren niet te ontwormen, aangezien er nog wel eens een parasiet wordt uitgewisseld tussen huisdieren onderling.

Voor kittens en de moederpoes wordt een intensiever schema aangehouden. Ook wanneer je jonge kinderen in huis hebt of zelf een verminderd afweersysteem hebt is het raadzaam om vaker te ontwormen.

Ontwormen van je kat: kan het ook minder vaak?

Je kunt als je -om wat voor reden dan ook- regelmatige ontworming niet ziet zitten je dierenarts vragen om eerst ontlastingsonderzoek uit te voeren om te kijken in hoeverre het nodig is om een ontwormingsmiddel te geven. De tarieven daarvan variëren per dierenarts en soms ook per situatie. Wanneer uit de test komt dat je kat een wormbesmetting heeft, dan wordt alsnog een ontwormingsmiddel gegeven.

Wormen bestrijden: wat kun je nog meer doen?

Naast het geven van een ontwormingsmiddel is het verstandig om een aantal aanvullende maatregelen te nemen.

  • Maak de kattenbak regelmatig schoon met goed heet water. Schep hem dagelijks uit.
  • Poep in de tuin/zandbak? Probeer ook dat niet te lang te laten liggen, maar zo snel mogelijk uit te scheppen.
  • Dek zandbakken goed af.
  • Leer je kinderen (en jezelf, als je nog niet zover was) om regelmatig hun handen te wassen met water en zeep. Minimaal na het buiten spelen, voor het eten en na toiletbezoek.
  • Knip de nageltjes van je kinderen kort zodat er zich geen viezigheid onder kan ophopen.
  • Voorkom vlooien bij je kat. Toch vlooien ontdekt? Behandel dan ook met een middel tegen lintwormen.
  • Rauwe voeding? Wees je bewust van het feit dat rauw vlees (ja, ook zelf gevangen muizen, vogeltjes, slakken etc.) besmet kan zijn en daarmee een potentieel risico vormt. Geef dit dus liever niet wanneer je kleine kinderen hebt rondlopen of zelf een verminderd afweersysteem hebt.
  • Was groente en fruit goed voordat je het opeet.

Tot slot

Preventief ontwormen (of op zijn minst controleren of je kat wormen heeft) lijkt dus ontzettend zinloos, maar is heel belangrijk om de gezondheid van onze katten, onszelf, maar vooral ook onze mini-me’s te waarborgen. Doe er je voordeel mee!