Gedragsveranderingen bij de oudere kat

Hoe ouder hoe gekker zegt men wel eens. Dat geldt niet alleen voor mensen, maar ook onze katten kunnen er wat van. Met de jaren verandert het gedrag van je kat, dat klinkt voor de meeste mensen als een heel logisch gevolg. “Ach, hij wordt gewoon oud!” is dan ook een veel gehoorde uitspraak. Toch kun je door alert te zijn op gedragsveranderingen een hoop leed bij je kat (en jezelf) besparen.

Gedragsveranderingen bij oudere katten

Welke gedragingen bij onze oudjes lijken zo ontzettend logisch, maar zijn het stiekem niet?

• Nachtelijke serenades
• Meer of minder slapen
• Meer of minder bewegen
• Onzindelijkheid
• Niet meer kunnen oriënteren
• Meer agressie of juist aanhankelijkheid naar mensen

Aandoeningen als oorzaak van de gedragsveranderingen

Bovenstaande gedragsveranderingen staan niet zomaar op zichzelf. Vaak is er een onderliggend probleem en het goede nieuws is: de meeste daarvan zijn afhankelijk van de situatie, goed te behandelen.

Chronisch nierfalen

Katten met chronisch nierfalen zijn vaker onzindelijk doordat er soms grote hoeveelheden vocht via de nieren uitgescheiden worden. Omdat de nieren niet goed meer in staat zijn om alle afvalstoffen netjes af te voeren is de kat sloom (en misselijk..). Een kat met nierfalen slaapt meestal veel.

Tot slot hebben katten met nierfalen vaak een hoge bloeddruk en ook dat geeft veranderingen in het gedrag (zie hoge bloeddruk).

Overactieve schildklier

Wanneer de schildklier van de kat te actief is (ook wel hyperthyreoïdie genoemd) wordt de kat rusteloos, actiever, miauwt meer en is eerder geprikkeld of geïrriteerd. Warme slaapplekken worden verruild voor koelere. Soms denkt men wel eens dat de kat een tweede jeugd doormaakt, maar in werkelijkheid is het beestje dan ziek.

Een overactieve schildklier heeft overigens ook een hoge bloeddruk als gevolg (zie hoge bloeddruk). Voor katten met een te actieve schildklier zijn verschillende behandelopties beschikbaar.

Suikerziekte

Katten met suikerziekte (diabetes mellitus) drinken veel en plassen veel. Ook hebben zij een iets grotere kans op een blaasontsteking. Bij deze katten vind je dus mogelijk wel eens een plas(je) buiten de bak. Suikerziekte is meestal goed te behandelen met insuline, de juiste voeding en zo nodig afvallen.

Hoge bloeddruk

Nachtelijk liedjes zingen en desoriëntatie zien we vaak in het geval van hoge bloeddruk. Hoge bloeddruk is meestal een gevolg van een overactieve schildklier en/of chronisch nierfalen.

Door de hoge bloeddruk kan schade aan o.a. de nieren, ogen, hart of hersenen van de kat ontstaan en het is daarom van belang deze te behandelen met medicijnen.

Artrose

Katten met artrose hebben pijn. Om die pijn te vermijden worden ze minder actief en zullen ze meer gaan slapen. Hoewel je van je oudje niet meer hoeft te verwachten dat ‘ie eindeloos door de kamer stuift, springt en klautert is het dus onterecht om deze vermindering van activiteit zonder enige medische check af te schuiven op “gewoon ouderdom”.

Naast deze vermindering van activiteit kan je kat feller uit de hoek komen wanneer je hem of haar op de pijnlijke plekken aanraakt. Tot slot kan je kat soms moeite hebben met het bereiken van de kattenbak, waardoor hij wel eens een ongelukje kan hebben. Over het herkennen van artrose is al eens een artikel verschenen. Weet jij inmiddels dat je kat artrose heeft, dan raad ik je het artikel met tips voor katten met artrose aan.

Doofheid/blindheid

Katten die doof en/of blind worden kunnen gedesoriënteerd zijn en daardoor hele mooie liedjes voor je zingen. Ook kunnen ze enorm schrikken wanneer ze onverwacht geaaid worden. Het is niet ongebruikelijk dat geschrokken katten op deze momenten een mep uitdelen. Omdat dove katten zichzelf niet kunnen horen kunnen ze soms heel hard miauwen. En lang. En vals ook.

Helaas valt aan de doofheid/blindheid zelf niets te doen. Wel kun je de kat een beetje voorzichtiger benaderen. Zorg bij blinde katten dat je geluid maakt voordat je ze aait. Bij dove katten kun je wachten met benaderen tot hij heeft gezien wat je gaat doen of, als je toch per se nu contact wilt om wat voor reden dan ook: attendeer je kat op je aanwezigheid. Dat kan door bijvoorbeeld het kussen waar hij op zit/ligt even aan te raken. Soms is het voelen van de trillingen van de vloer ook genoeg als jij er overheen loopt.

Dementie

Een demente kat is gedesoriënteerd en snapt zijn wereld niet meer zo goed. De kattenbak is kwijt, de voerbak is ook al onvindbaar en waarom zou je, zoals vroeger, braaf ’s nachts gaan slapen? Beter kun je dan je stembanden trainen in de hoop dat je baasje ooit nog terug komt, want ook die is kwijt.

In het geval van dementie ziet men een heel scala aan verschijnselen, waarvan nachtelijk miauwen en onzindelijkheid voor de meeste eigenaren toch wel op nummer één staan. Omdat deze verschijnselen zoals je hier boven hebt kunnen lezen, bij heel veel aandoeningen passen én er geen test bestaat die dementie bewijst wordt de diagnose dementie pas gesteld als je dierendoc zeker weet dat er geen medisch probleem is dat de klachten kan verklaren.

Demente katten worden niet meer beter. Wel kun je de levenskwaliteit proberen nog wat te verbeteren. Probeer zo min mogelijk te veranderen in huis. In het geval van desoriëntatie kun je ’s nachts een lichtje aan laten en meerdere kattenbakken in huis zetten. Een andere optie is om je kat met name ’s nachts in een wat kleinere ruimte te laten waar hij alles om zich heen heeft en dus niet lang hoeft te zoeken.

Tot slot

Zoals je ziet kunnen kleine gedragsveranderingen soms komen door grote (behandelbare) oorzaken. Het is daarom aan te raden elke verandering in gedrag bij je kat serieus te nemen. Behandeling van onderliggende problemen maakt dat je kat zich weer lekkerder in zijn velletje voelt én het kan je uiteindelijk zomaar een aantal dagelijkse schoonmaaksessies schelen of je zelfs je welverdiende nachtrust terug geven.