Onzindelijkheid bij je kat? Naar het asiel hoeft echt niet!

Onzindelijkheid bij katten is een vies en frustrerend probleem. Je hebt alles al een keer geprobeerd: boos worden, neus er doorheen halen of niks doen. Schoongemaakt of nog beter schoongemaakt. Al je inspanningen ten spijt: je kat heeft er nog altijd niets van geleerd. Veel katten worden om deze reden afgestaan aan het asiel. Zonde, zielig en allesbehalve nodig! Dit wordt jouw aanpak!

Plassen, poepen en sproeien: het wordt vaak allemaal onder de noemer onzindelijkheid geschaard. Toch wil ik daar wel enige nuance in aanbrengen. Strict genomen gaat het namelijk vaak helemaal niet over onzindelijkheid, maar speelt er een ander probleem. Welk probleem dan?

Oorzaken onzindelijkheidsproblemen

1. Medische problemen waardoor je kat onzindelijk wordt. Denk daarbij aan blaasontstekingen- of stenen, suikerziekte of bijvoorbeeld een probleem van de darm. De lijst met aandoeningen waardoor je kat onzindelijk kan worden is eindeloos; dit zijn slechts een aantal voorbeelden.
2. Markeren met geurvlaggen om andere katten te informeren over je territorium. Of (bij ongecastreerde katten) om andere katten te laten weten dat je wel of niet op zoek bent naar een partner om kindjes mee te maken.
3. De kattenbak is te klein, het grit niet prettig, de bak staat niet op de juiste plek..iedere kat heeft zo zijn of haar voorkeuren. Voldoet je bak daar niet aan, dan bestaat de kans dat je kat de voorkeur geeft aan je bank. Of je hoofdkussen.

Nu je dit weet kun je veel gerichter een oplossing zoeken voor het probleem, al dan niet met hulp van een gedragsdeskundige. Mijn advies is overigens wel om met deze problemen niet te lang zelf te dokteren. Het plassen, poepen of sproeien op onmogelijke plaatsen wordt al heel snel een gewoonte voor je kat en daarmee nog ingewikkelder om aan te pakken. Wat kun je zelf alvast doen in afwachting van je afspraak met de gedragstherapeut?

Stappenplan aanpak onzindelijkheid

Stap 1: Ga naar je dierenarts

Dat klinkt ontzettend flauw, maar zoals je hierboven al hebt gelezen is een deel van de katten niet echt onzindelijk, maar speelt er een medisch probleem. Soms is plassen of poepen buiten de bak het enige verschijnsel. Los daarvan heeft het totáál geen zin en is het zelfs oneerlijk om je kat te behandelen alsof het een gedragsprobleem is, terwijl er feitelijk een heel ander probleem speelt. Je dierendoc dus.

LET OP: Deze eerste stap is er gelijk één met een hele serieuze noot. Er kan, zeker wanneer je kat vaak naar de bak gaat terwijl er bijna niets tot helemaal niets uitkomt sprake zijn van een levensbedreigende situatie waarbij direct gehandeld moet worden. Sla deze stap dus alsjeblieft niet over.

Komt er bij je dierenarts niets uit, dan kun je medische oorzaken voor onzindelijkheid dus afstrepen.

Stap 2: Bel een goede gedragstherapeut

Omdat de gedragsmatige oorzaken soms bijzonder complex kunnen zijn is het verstandig om op tijd een deskundige mee te laten kijken om te voorkomen dat het probleem alleen maar groter en groter wordt. Die analyseert dan precies het hele probleem van je kat (en jou) zodat er gericht behandeld kan worden. Het is van groot belang dat er goed gekeken wordt naar de oorzaak van het probleem voordat je het probleem behandelt! 

Stap 3: Schoonmaken

In de tussentijd maak je de vieze plekken goed schoon met soda, groene zeep of biotex en daarna met een beetje alcohol. Schoonmaken met chloor, ammoniak of azijn heeft niet zoveel zin; daar plassen katten juist graag een keertje extra over heen.

Afbeelding: Unilever.nl

Stap 4: Loop de kattenbakgewoonte na

Je kunt voor jezelf in dezelfde tussentijd vast nagaan hoe het is gesteld met de kattenbak(ken) in huis. Ook de gedragstherapeut zal hier uitgebreid naar kijken en eventueel terugkoppelen wat er anders kan.

• Zijn het er genoeg? Genoeg = iedere kat een eigen bak + 1 extra. Heb je drie katten in huis, dan is het advies dus om 4 bakken neer te zetten.
• Deze bakken zet je het best niet naast elkaar, want dan ziet je kat dit als één hele grote bak. Verspreid ze vooral door je huis.
• Staan de bakken op rustige plekken? Het is niet prettig om gestoord te worden terwijl je net even op de bak zit. In de gang naast een veelgebruikte voordeur is niet zo relaxed.
• Katten nemen graag de ruimte. Een grote bak zonder deurtje of kap is het fijnst. Ik adviseer altijd wel een hoge oplopende rand zodat je niet gelijk overal grit hebt liggen na een flinke graafpartij.
• Het beste staan de bakken ook niet in de buurt van het eten of drinken. Vinden we zelf ook niet fijn, toch?
• Schep je de bakken dagelijks uit? Katten zijn erg gesteld op hygiëne en hebben daar zo hun eigen ideeën over. Is het ze niet schoon genoeg, dan kiezen ze gerust een ander plekje.
• Eens per week de bak helemaal schoonmaken en alle grit verversen is geen overbodige luxe.
• Wat voor grit gebruik je? Uitvinden welk grit je kat het prettigst vindt kan een zoektocht op zich zijn, maar deze criteria gelden voor de meeste katten: fijn grit (dat graaft zo lekker) dat niet te veel stuift. Een geurtje is fijn voor ons, maar niet echt voor de luchtwegen van je kat.
• Heb je iets veranderd aan of bij de bak?

Stap 5: Geurvlag-plaats-problemen overwegen

Sproeien kennen we denk ik allemaal als beruchte methode om boodschappen naar andere katten te communiceren, maar wist je dat poepen en plassen soms ook wel worden ingezet voor deze doeleinden? Markeren vindt meestal plaats omdat er ‘dreiging’ van andere katten is (geweest). Is er misschien een nieuwe kat bijgekomen? Hebben jullie een vreemde kat op bezoek gehad? Hebben de buren misschien een nieuwe kat die in jullie tuin komt? Is je kat eigenlijk wel gecastreerd? Het zijn zomaar wat vragen die je je kunt stellen. Als je denkt dat hier het probleem ligt, dan kun je wel een aantal dingen doen.

• Castratie als dat nog niet gebeurd is. Met stip op 1.
• Schoonmaken van de markeerplekken met biotex, groene zeep of soda (en alcohol).
• Zorg dat vreemde katten niet in de buurt kunnen komen: zet je tuin af en/of plaats een kattenluik met een chiplezer.
• Geef de markeerplek een nieuwe functie door er bijvoorbeeld eens een voerbakje neer te zetten. Dit werkt vooral als je kat maar op 1 of 2 plekken markeert.
• Dek de markeerplekken af met plastic of zet er iets voor zodat je kat er niet meer bij kan.
• Maak markeren onnodig met de grote watjes-truuk: neem een watje en ga daarmee langs de mondhoeken van je kat. Leg deze watjes neer op de plaatsen waar je kat markeert.
• Plaats een grote stevige krabpaal op een plek waar je kat vaak langskomt. Ook met krabben verspreidt je kat zijn eigen geur.
• Eventueel kun je, in overleg met je dierenarts en/of gedragstherapeut kijken of kalmerende supplementen iets kunnen betekenen voor je kat.

Zoals je ziet lijkt onzindelijkheid aan de buitenkant “gewoon onzindelijkheid”, maar de oorzaken ervan kunnen erg uiteenlopen. Soms is de oplossing simpel, soms uitermate complex. Daarom wil ik je nogmaals (en daarna houd ik op met zeuren) op het hart drukken dat je niet te lang zelf aanmoddert met dit soort problemen maar tijdig deskundige hulp inschakelt om een goed beeld van het probleem te krijgen. Zo voorkom je dat je geliefde tijger er een gewoonte van maakt om je huis te bevuilen en is de kans op succesvolle behandeling het grootst.

Let op: Dit artikel is puur informatief en ondersteunend bedoeld. Het is nadrukkelijk niet geschikt om zelf een diagnose te stellen of een behandeling te starten. Ga voor het stellen van een diagnose en het instellen van een behandeling altijd naar je dierenarts! Lees voor de overige voorwaarden de disclaimer onderaan deze website.